بررسی عوامل مؤثر بر اختلال رشد کودکان زیر ۲ سال با استفاده از مدل رگرسیون لجستیک چندسطحی

مقدمه و هدف: اختلال رشد به عنوان یکی از مسائل مهم بهداشت و سلامت در جهان به خصوص در کشورهای درحال توسعه ازجمله ایران به شمارمی رود که به ناتوانی در میزان رشد در طول زمان اشاره دارد. هدف از انجام این مطالعه، تعیین مهم ترین عوامل مرتبط با بروز اختلال رشد کودکان زیر 2 سال به کمک مدل رگرسیون چندسطحی است. مواد و روش ها: در این مطالعه طولی، با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای 2182 کودک زیر 2 سال به صورت تصادفی از میان هشت مرکز بهداشت تهران انتخاب شدند. اختلال رشد به صورت کمبود وزن (دست کم50 گرم) کودکان در هر بار مراجعه به مراکز بهداشت در مقایسه با مراجعه پیشین تعریف شد. برای تحلیل و شناسایی عوامل اثرگذار، مدل رگرسیون لجستیک سه سطحی برازش داده شد. نتایج: در تحلیل رگرسیون لجستیک سه سطحی، تب (299/0 p=)، تغذیه با شیر مادر، 2 ساعت پس از تولد (787/0 p=) و سن کودک هنگام اغاز غذای مکمل (165/0 p=)، معنادار نبودند؛ اما دندان درآوردن، ابتلا به اسهال، عفونت های ادراری و تنفسی، قطع شیر مادر و سایر بیماری ها از نظر آماری بر بروز اختلال رشد، اثر معنی دار داشتند (001/0p <). مقدارواریانس در سطح سوم (مراکز بهداشتی)، 78/0 با خطای استاندارد 46/0 برآوردشد. در سطح دوم (کودکان)، مقدار برآورد واریانس،54/0 با خطای استاندارد 09/0 به دست آمد. نتیجه گیری: ازآنجاکه یافته های ما شیوعی به نسبت بالا از اختلال رشد را در جامعه مورد مطالعه نشان داد (2/54درصد از نوزادان، افت رشد را در طول 24 ماه اول زندگی خود تجربه کردند.)، لذا با درنظرگرفتن تأثیر عوامل خطرساز در بروز اختلال رشد در کودکان زیر2 سال مراکز بهداشتی واقع در شرق تهران، به نظرمی رسد ارتقای سطح آگاهی مادران و مراقبت های بهداشتی در کاهش و کنترل این مشکل، مؤثر باشد.